Vaktinde ancak bir bilim kurgu kadar yakın olan görüntülü konuşma pratikleri artık herkes için mümkün ve erişilebilir oluşuyla önemli olduğu kadar işaret diliyle kurulan iletişim için de oldukça pratik bir zemin yaratmaktadır. Bu dili kullanan Sağır ve işitme engelli bireyler, ana dili işaret dili olan Sağır ve işitme engelli yakınları ve ikinci bir dil olarak işaret dilini kullanan ve kullanmayan tüm kişilerin iletişimini kolaylaştıran bu yapı, artık şaşırtmayacak kadar avuçlarımızda durmakta. İletişim araçlarının kişiselleşmesi, internetin hissedilen eksikliği ve yokluğu tuhaf olacak kadar varlığı yaygın akıllı telefonlara bir uygulama kadar yakın olacak Dostext, bir yazılım olarak kurduğu alt yapısıyla dil bariyerlerini tamamen ortadan kaldırmayı hedefleyen, kültürleri yakınlaştıran ve öngörülen metaverse evreninde bulacağı karşılıkla da sağlamlığını koruyacak, temelli ve sürdürülebilir bir proje olarak bugünden hazırlıklarına başladı bile.
Her ne sebeple olursa olsun işitsel diller kadar yetkin olduğu tartışılmaz işaret dilleri, kültürlerarası bir diyalogun da kolaylaştırıcısı olarak Dostext ile herhangi bir çevirmene ihtiyaç duyulmaksızın anlık olarak gerçekleşebiliyor. Çevirilerini gerçekçi animasyonlarla yapacak olan uygulama ile yazılı materyal kadar akıldaki sorulara interaktif cevaplar verecek olan Dostext, hayatımızın birleştirici bir parçası haline gelince, ortada sözü edilebilecek bir engel de kalmamış oluyor.
“İşaret dilleri işitme engellilerin kendi aralarında ve duyan konuşan insanlarla iletişim kurmak amacıyla kullandıkları kendine özgü dil bilgisi, fonetiği, sözdizimi ve ifade biçimleriyle o dili kullanan “Sağır” toplumun kültürünü yansıtan, yaşayan ve dinamik dillerdir. Konuşma dilleri gibi milletten millete farklılık gösteren ve doğal diller olan işaret dilleri, görsel‐uzamsal diller olarak nitelendirilmektedir.”[1]
Görsel – uzamsal yapısıyla günümüz evrenine oldukça uygun bu dillerin paylaşımı ve aktarımına, başta Türk İşaret Dili (TİD) olmak üzere dağarcık ekleyen Dostext uygulamasının öncül yapısı, diğer işaret dilleri ve sözlü diller arasındaki anlık ve karşılıklı çevirilere koşut zeminiyle de yenilikçi bir yazılım. Uygulanabilirlik ve sürdürülebilirlik, bir dilin kültürel varlığı gibi Dostext ile de hafızalardaki erişilebilir yerini kalıcı olarak almaya hazırlanıyor.
[1] Zeynep Oral, Türk İşaret Dili Çevirisi, Siyasal Yayınları, Nisan 2016, s.19